PROGRESSIVE-ONTOGONISTIC PROPERTIES OF ARTIFICIAL AND NATURAL INTELLIGENCE

Authors

  • Jafar Mustafayev Associate Professor, University of Economics and Pedagogy
  • Nasiba Inomjonova Student at the University of Economics and Pedagogy

DOI:

https://doi.org/10.62536/sjehss.2025.v3.i10.pp40-46

Keywords:

Artificial intelligence, human worldview, natural intelligence, computer revolution, information, security, cybernetics, neural systems, technology, robots, evolutionary development.

Abstract

This article discusses the emergence, history, stages of development of artificial intelligence and natural human thinking, the contrasting characteristics of natural and artificial intelligence. It also describes the essence, role, and significance of artificial intelligence in current philosophical teachings, and the spiritual and moral relationship of man with artificial intelligence.

References

1.Yusupov, M., Akhmedov, B. A., & Karpova, O. V. (2020). Numerical simulation of Nonlinear Vibrations of Discrete Mass with Harmonic Force Perturbation. Acta of Turin Polytechnic University in Tashkent, 10 (4),71-75.

2. Валиев Ш. Ақл Табиати: табиий ва сунъий интеллект ўртасидаги фарқ таҳлили // “Falsafa va insoniyat: o‘tmish, hozirgi zamon, kelajak” ilmiy-nazariy anjuman materiallari. ALFRAGANUS UNIVERSITY Noyabr, 2024 yil.

3. You, Barco. (2023). The Nature of Intelligence. 10.48550/arxiv.2307.11114.

4. Pardayeva D., Niyazov F, Xushboqov I. Sun'iy intellekt tarixi, rivojlanish bosqichlari hamda insonlar hayotidagi o’rni // "Экономика и социум" jurnali, №3 (106) 2023 yil.

5. Yusupbekov N. R. Boshqarishning intellektual tizimlari va qaror qabul qilish / N. R.Yusupbekov. «O'zbekiston milliy ensiklopediyasi» Davlat ilmiy nashriyoti, - Toshkent: 2015.

6. Nazarov X. N. Robotlar va robototexnik tizimlar. Darslik.-"MAShHUR PRESS", 2019, -236 b.

7. Angeles J. Fundamentals of Robotic Mechanical Systems Theory, Methods, and Algorithms. -VerlagNew York, Inc., 2003. 545 p.

8. Kurfess T. Robotics and automation handbook. CRC Press LLC, 2005. —519 p.

9. S.I.Hamrayeva, M.J.Samandarov. Sun’iy intellekt va uning asosida yaratilgan texnologiyalar tahlili // Multidisciplinary Scientific Journal. 2024. March. Volume 4 | Issue 3 | 2023.

10. А.И.Башмаков,И.А.Башмаков. Интеллектуальные информационные технологии. Москва. Издательство МГТУ имени Н.Э.Баумана. 2005

11. А.С. Потапов. ТЕХНОЛОГИИ ИСКУССТВЕННОГО ИНТЕЛЛЕКТА. Санкт-Петербург- 2010. Учебное пособие.

12. А.В. ГАВРИЛОВ. СИСТЕМЫ ИСКУССТВЕННОГО ИНТЕЛЛЕКТА. Часть 1. Новосибирск-2001.

13. Стюарт Рассел, Питер Норвег. Искуственный интеллект: Современный подход. Киев-2006

14. Richard Szeliski. “Computer Vision: Algorithms and Applications” - 2010.

15. Mustafayev J. Turkiston xalqlari tafakkur tarzida ma’naviy meros masalalari: falsafiy-sinergetik tahlil (XIX asr oxiri - XX asr boshi misolida) // Namangan davlat unversiteti Ilmiy axborotnomasi. ISSN 2181-0427. -Namangan, 2023. -№8. -B. 298-306 (09.00.00; №24).

16. Mustafayev J. Yoshlarni uchinchi renessans ruhida tarbiyalashda ma’naviy merosning ahamiyati: sinergetik yondashuv // Tamaddun nuri. Ilmiy, ijtimoiy-falsafiy, madaniy-maʻrifiy, adabiy-badiiy jurnal. Indeks – 960. ISSN 2181-8258. -Nukus, 2023. -№7. -B. 29-33 (09.00.00; №26).

16. Mustafayev J. Ma’naviy meros jamiyat taraqqiyotini harakatlantiruvchi kuch sifatida. // Ilm sarchashmalari. Urganch davlat unversitetining ilmiy-nazariy, metodik jurnali. -Xorazm, 2023. - №9. -B. 36-39. Indeks 1072. (09.00.00; №17).

17. Mustafayev J. Islohotlarni amalga oshirishda ajdodlarimiz ma’naviy merosining oʻrni // Jadidlarning ma’rifiy faoliyati: gʻoyalari, maqsadlari, vazifalari va sohaga oid zamonaviy tadqiqotlar mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy anjumani. -Toshkent, 2022, -B. 131-136.

19. Mustafayev J. Ma’naviy meros – sinergetik tadqiqot obyekti sifatida // falsaf fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi. -Samarqand, 2024, -B.121.

Downloads

Published

2025-10-17

Issue

Section

Articles

How to Cite

PROGRESSIVE-ONTOGONISTIC PROPERTIES OF ARTIFICIAL AND NATURAL INTELLIGENCE. (2025). Sciental Journal of Education Humanities and Social Sciences, 3(10), 40-46. https://doi.org/10.62536/sjehss.2025.v3.i10.pp40-46